Küçükyalı ArkeoPark ekibi alan yönetim planı ön çalışmalarına henüz 2014 yılının ilk aylarında başlamış ve proje önerisiyle birlikte çalışmaya liderlik edecek Europa Nostra Türkiye – Bizim Avrupa Derneği ile imzalanmış ortaklık beyannamesi ve yönetim planı taslak çalışmasını da teslim etmiştir. Aynı tarihlerde alan yönetim planı çalışmasının Koç Üniversitesi tarafından yürütülmesi için Kültür ve Turizm Bakanlığı’na başvuruda bulunulmuştur. Bakanlık ve Koç Üniversitesi tarafından ortaklaşa hazırlanan protokolün 28.08.2014 tarihinde olur alarak taraflara iletilmesi; proje önerisinin İSTKA tarafından kabul edildiği tarihlere denk gelmektedir. 01 Eylül 2014 tarihinde projenin uygulamasının başlamasıyla birlikte alan yönetim planı çalışmaları da başlamıştır. 15 Ekim 2014 tarihli toplantı Kültür ve Turizm Bakanlığı uzmanı Şehnaz Eraslan’ın yanı sıra ilgili paydaşların katılımıyla gerçekleşmiş ve alan yönetim planının sınırlarının koşulları tartışılmıştır. Mevzuat gereği gerçekleştirilmesi gereken paydaş toplantılarından ilki geniş katılımlı, verimli bir tartışma ortamı oluşturmuştur. Sınır belirleme paydaş toplantısına katılan tüm paydaşların görüşleri bu toplantı sonrasında Bakanlık tarafından yazılı olarak talep edilmiştir. Kamu kurum kuruluşları, mahalle temsilcileri ve uzmanlardan toplanan görüşler doğrultusunda, 27 Şubat 2015 tarihinde alan sınırı Bakanlık oluruyla birlikte Küçükyalı Arkeolojik alanında mevcut 1.ve 2.derece kentsel arkeolojik sitleri kapsayacak biçimde belirlenmiştir.

Alan sınırlarının belirlenmesinin ardından Bakanlık tarafından, alan yönetim protokolü gereği hazırlanan yazıyla Koç Üniversitesi’nden Danışma ve Eşgüdüm Kurullarına ilişkin öneri listesi talep edilmiştir. Kültürel mirasın korunması, arkeoloji, sanat tarihi gibi konuların yanı sıra eğitim, müzecilik gibi konularda alanında uzman kişilerden oluşturulan liste 11 Mayıs 2015 tarihinde Bakanlığa iletilmiştir. 2863 sayılı Kültür Varlıklarını Koruma Yasası ilgili mevzuatı gereği alan yönetim çalışmasının başlayabilmesi için Bakanlık tarafından bir alan başkanı ataması yapılması gerekmektedir. Proje süresinin kısıtlılığı Bakanlığın ilgili birimleriyle ilk günden itibaren paylaşılmış ve konuyla ilgili kişiler atama yapılmadan da paydaş toplantısı, alan araştırması vb. konularda çalışmalar yürütülebileceğini belirtmişlerdir. Bu kapsamda proje taslağında görev almaları öngörülmüş bir şehir plancı, bir mimar ve bir arkeolog alan yönetim planı çalışmasını Bizim Avrupa Derneği Başkanı, İTÜ Şehir ve Bölge Planlama Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Nuran Zeren Gülersoy’un liderliğinde tamamlamışlardır.

Eylül 2014’den itibaren başlayan çalışmalarda Küçükyalı ArkeoPark’ın içinde bulunduğu Çınar Mahallesine ilişkin analizler gerçekleştirilmiştir. Arkeolojik alanın yasal, idari ve tarihsel araştırmaları yapılmış; İstanbul 5 Nolu Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu, Maltepe Belediyesi ve İstanbul Arkeoloji Müzeleri arşivlerinde dosyaları incelenmiştir. Alan yönetim planı sınırı içinde kalan mahalle sakinleriyle alanın muhtemel kullanımı, onlar açısından algısı gibi konuları açıklığa kavuşturmak üzere anketler düzenlenmiştir. Tüm bu veriler ve alanın potansiyel ihtiyaçları Küçükyalı ArkeoPark ekibi, mahalle halkı, uzmanlar ve alan yönetim planı ekibi tarafından birlikte değerlendirilerek alan yönetim planı taslağı oluşturulmuştur.

6 Temmuz 2015 tarihinde, sarnıcın açık kısmında 1. derece sit alanında oturan mahalleliler için ikinci payda toplantısı gerçekleştirilmiştir. Toplantıda aşağıdaki konularla ilgili güncel bilgiler, detaylı bir şekilde sözlü ve yazılı olarak konuklara iletilmiştir.

Mevcut sakız ağacı patikasının, oturma grupları, arkeolojik alana erişimi sağlayacak engelli rampası ve bilgilendirme panoları ile geliştirilmesi,
Sarnıcın açık kısmının girişinin karşısındaki alana, küçük ölçekli, hafif, tamamen sökülebilir, çok işlevli bir ziyaretçi merkezi, toplum merkezi ve kazı evinin inşa edilmesi,
Marmara Denizi sahilinde mevcut bisiklet yolu ile Küçükyalı ArkeoPark’ın birleştirilmesi,
1. Derece arkeolojik sit alanında çalışmalar.
Etkinliğe mahalleden yaklaşık 60 kişi katılmıştır. Toplantıya katılan yetkililer; Maltepe Belediye Başkan Yardımcısı Sinan Çetiz, İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürü Zeynep Kızıltan, Küçükyalı ArkeoPark alan Yönetim Planı Ekibi Başkanı Nuran Zeren Gülersoy ve Çınar Mahallesi muhtarı Ayşem Möröy ve kazının bilimsel danışmanı Yrd. Doç. Dr. Alessandra Ricci halktan gelen tüm soruları detaylı bir şekilde cevaplandırmışlardır. Ayrıca mahalle halkının alanı ve inşa edilecek Kazıevi/Ziyaretçi Merkezi ve Çevre Düzenleme projesi hakkında bilgi edinmelerini sağlayacak bir broşür dağıtılmıştır.

Projenin tamamlanmasına yakın 17 Ağustos 2015 tarihli olur yazısı ile Küçükyalı ArkeoPark Alan Yönetim Planı çalışması için İstanbul Arkeoloji Müzeleri Müdürü Zeynep Kızıltan’ın Alan Başkanı olarak atanmıştır. Bu olumlu gelişmeyle danışma ve eşgüdüm denetleme kurullarının oluşturulmasının da kısa bir süre içinde gerçekleşeceği anlaşılmaktadır. Alan yönetim planları ulusal ve uluslararası yasalar gereği sit alanları için hazırlanması zorunlu tutulan bir strateji dokümanıdır. Küçükyalı ArkeoPark için Kültür ve Turizm Bakanlığı’nın ilgili bölümlerinde yürütülmüş bu çalışmanın alanın, kültürel mirasın korunması, alternatif turizm rotalarının geliştirilmesi, arkeoloji ve modern sanat gibi konuları sürdürülebilirlik kriterleri içinde ele alabilmesine, korunmasına, görünürlüğünün artmasına büyük katkıları olacağı düşünülmektedir. Bu aşamadan sonra alan içinde gerçekleştirilecek tüm projeler danışma ve eşgüdüm kurullarının uzmanlık filtresinden geçecektir. Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından onaylı alan yönetim planı çalışması gerçekleştirilmiş alanlardan biri olduğu için Küçükyalı ArkeoPark’ın avantajlı bir duruma geçmiştir ve bu avantajı ile gerek İstanbul, gerek Türkiye gerekse dünyada görünürlüğünün ve bilinirliğinin artmasına büyük katkı sağlayacaktır.

ALAN YÖNETİMİ PLANI EKİBİ