01 Eylül 2014 tarihinde İSTKA destekli projenin başlamasıyla birlikte; ArkeoPark Ekibi tarafından alanda geçmişte gerçekleştirilmiş olan eğitsel ve sosyal aktiviteler yeniden ele alınmıştır. Faaliyetlerin temel amacı mahalle sakinlerinin, çocukların ve İstanbul halkının kentin mirasına yaklaşmasını, geçmişe saygı duymalarını ve deneyimleyerek öğrenmelerini sağlamaktır.  Tüm bunlarla, Küçükyalı ArkeoPark için kalıcı bir paydaş ağı kurmak ve İstanbul kentindeki diğer arkeolojik alanlar için örnek bir uygulamayı hayata geçirmek hedeflenmiştir. İstanbul’un arkeolojik alanlarının kentin gurur kaynakları olarak özgün ve aktif kamusal alanlara dönüşmelerine bu yolla katkı sağlanması arzulanmaktadır.

Küçükyalı ArkeoPark’ta geçmiş yıllarda çeşitli yaş gruplarına yönelik eğitsel ve sosyal gelişim çalışmaları başarılı bir biçimde yürütülmüştür. Eylül 2014 itibariyle Küçükyalı ArkeoPark ekibi tarafından bu aktiviteler içerikleri zenginleştirilerek yeniden uygulanmaya başlamıştır. Kültürel mirasın korunması, geçmiş değerlerin önemi, çevre ve doğa hakkında özellikle okul çağındaki öğrencilerin farkındalıklarının arttırılması için, çeşitli etkinlikler proje süresince geniş katılımla ve başarılı bir biçimde uygulanmıştır.

İlköğretim ve Lise Öğrencileri İçin Kültürel Miras Farkındalık Atölyeleri

Maltepe İlçesi’nde bulunan Küçükyalı ArkeoPark alanına yakın okulların öğrencileriyle kültürel miras farkındalığını arttırmaya yönelik atölyeler planlanmıştır. Atölyelerin içerikleri Maltepe İlçe Milli Eğitim Müdürlüğü ile paylaşılarak, gerekli onay ve izinler alınmıştır.

2 Mart 2015 günü kültürel miras eğitim programları içeriğinin geliştirilmesine yönelik olarak çeşitli uzmanların katılımı ile Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi’nde bir toplantı gerçekleştirilmiştir. Toplantıya Küçükyalı ArkeoPark proje ekibinin yanı sıra, arkeolog Melda Bağdatlı, kültürel miras uzmanı Burak Metin İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nden arkeolog Mine Kiraz, İstanbul İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü’nden Sevinç Çelik ve Aysu Arslan, İstanbul Bilgi Üniversitesi Sanat ve Kültür Yönetimi Bölümü’nden Deniz Ünsal ve Kültür Bilincini Geliştirme Vakfı’ndan Ozan Torun katılmışlardır.

Bu toplantının ardından sonuçlar çevre okulların ilgili öğretmenleriyle değerlendirilerek eğitim programı son haline getirilmiştir. Bu aşamada Kültür Bilincini Geliştirme Vakfı’nın Kültür Karıncaları programıyla bir işbirliği kurulmuş, Sosyal ve Kültürel Gelişim Çalışmaları Koordinatörü Işın Bilgin, söz konusu projenin yürütücüsü Ozan Torun ile ön test sorularının geliştirilmesi konusunda beraber çalışmışlardır.  Mart ve Nisan 2015 aylarında ECA Elginkan İlköğretim Okulu, Muhsine Zeynep Ortaokulu, Hasan Şadoğlu Ortaokulu, Mutluhan Uzunal Çolakoğlu Ortaokulu kurumlarında belirlenen sınıflarda öğrencilere yönelik kültürel miras farkındalığı ön testi uygulanmıştır.

Ön test çalışmasının ardından 14 Nisan 2015’den itibaren ECA Elginkan İlköğretim Okulu’nun öğrencileri ile alan ziyaretleri başlamıştır. Öğrenciler Küçükyalı ArkeoPark Proje Ofisi’nde kültürel miras hakkında oluşturulmuş bir görsel sunum ile karşılanmış, ardından alanın doğal ve kültürel mirasını yerinde gözlemlemelerini sağlayan Küçükyalı ArkeoPark ziyareti gerçekleştirilmiştir. Tarihi sakız ağaçları, platform alanının doğal bitki örtüsü, sarnıcın kapalı kısmı ve sarnıca su taşıyan tünel öğrencilerin dikkatini çeken konuların başında gelmektedir.

Alan ziyaretinin ardından sarnıcın açık bölümüne kurulan masalarda çocuklar resim veya seramik yapımı atölyesine katılmıştır. Resim çalışmasında öğrencilerden alanın tanıtımına katkıda bulunacak, arkadaşlarını ve ailelerini alana davet eden posterler hazırlamaları istenmiştir. Sarnıcın açık bölümünde işlerini üreten öğrencilerin gerek alandan gerekse sözlü anlatıdan ilham aldıkları gözlemlenmiştir.

Seramik atölyesinde öğrencilerin Küçükyalı ArkeoPark kazılarında elde edilen Günsenin 1 ve Günsenin 4 amforaları ile aynı dönemlerde yakın coğrafyalarda kullanılan eşyaların benzerlerini yapmaları istenmiştir.  Atölye sırasında öğrencilerle o dönemin çamur işleme teknikleri ile ilgili, solucan yöntemi ve çimdikleme yöntemi hakkında ön bilgiler paylaşılmıştır.

Eğitim Programı İkinci Aşama

İlköğretim öğrencilerine yönelik çalışmaların ilk aşaması tamamlandıktan sonra 26 Mayıs 2015 ile 12 Haziran 2015 tarihleri arasında ECA Elginkan İlkokulu, Hasan Şadoğlu Ortaokulu öğrencileri ve Nazmi Duhani İlkokulu öğrencileri eğitim programının ikinci kısmını oluşturan ‘Küçükyalı ArkeoPark Mini Kazı Deneyimi’ etkinliğine katılmışlardır.

Eğitim programının ikinci aşamasında öğrenciler, ilk olarak sit alanına gelerek buradaki konteyner içinde arkeologlar tarafından hazırlanan sergi alanını gezmiş ve bilgiler almıştır.  Sergi alanında kendilerine modern buluntular ile tarihi buluntular arasındaki farklar anlatılmıştır. Marmara mermerinin tarihi eserlerde ve günümüzde nasıl kullanıldığı örneklerle gösterilmiştir. Öğrencilerin mermere dokunması istenilmiş yanı sıra Marmara Adası’nın yeri ve mermer ocakları resimlerle anlatılmıştır. Daha sonra öğrencilere şeffaf bir kutu içerisinde farklı cinste ve renkteki topraklarla oluşturulan arkeolojik katmanlar gösterilmiştir. Arkeolojik katmanların arkeologlar ve tarihçiler için neden önemli olduğu öğrencilere açıklanmıştır.

Son bölümde ise öğrenciler platform alanına çıkarılmış ve 2’li ya da 3’lü gruplara ayrılarak görev dağılımları yapılmıştır. Katılımcı öğrenciler kazı başkanı, elekçi, fotoğrafçı, yıkamacı, ressam gibi önemli görevler almıştır. Dikkatlice ve büyük bir özenle sorumluluklarını yerlerine getirmişlerdir. Yine bu aşamada kendilerine definecilik ile arkeoloji arasındaki farklar sorulmuş ve buluntuların neden müzelere gitmesi gerektiği kendilerine detaylı bir şekilde açıklanmıştır.

Mini kazı deneyiminde öğrencilere başta mala, kürek, süpürge, fırça, elek, pusula, metre ve kovalar olmak üzere kazı yapacakları aletleri nasıl kullanacakları gösterilmiştir. Öğrencilere eldivenleri dağıtıldıktan sonra çocuklar kendileri için hazırlanan açmalarda, gerçek birer arkeolog gibi özenle çalışmışlardır. Son olarak buluntu kovalarıyla masalara gelen öğrenciler kazı raporlarını yazarak bizlere teslim etmişlerdir.

Öğrenciler aynı zamanda etkinliğimizi değerlendiren birer değerlendirme raporu da doldurmuşlardır. Bu raporlarda eğitimi başarılı bulduklarını hem çok eğlendiklerini hem de çok şey öğrendiklerini kendi kelimeleriyle ifade etmişlerdir. Tüm eğitimlerimiz süresince olduğu gibi bu etkinlikte de doğanın hassas dengesini korumak için çevre temizliğinin ne kadar önemli olduğu çocuklara anlatılmıştır. Bunun için Mini Kazı Alanını çevreleyen alanda bir fotoğraf sergisi oluşturulmuş ve çocuklar kazı etkinliğini tamamladıktan hemen sonra onlarla bu sergi alanı gezilerek, öğrencilere doğaya atılan çöplerin çevreye verdiği zararlar aktarılmıştır.

26 Mayıs 2015 ve 12 Haziran 2015 tarihleri arasında proje sorumluları okullara ikinci bir ziyaret yaparak, etkinliğe katılan tüm öğrencilerin başta yaptıkları TEST uygulamasını tekrar etmelerini sağlamıştır. Böylelikle Ön Test ve Son Testler eşleştirilerek dataları, excel tablosuna girilmiş ve raporlandırılmak üzere konusunda uzman araştırmacılara gönderilmiştir.  Derhan Demirkaya tarafından analiz edilerek grafikleri hazırlanan rapor, yine bu alanda tanınmış bir araştırmacı olan Lale Yegül tarafından yorumlanmıştır.

Çocukların Gözünden ArkeoPark Afiş ve Seramik Sergisi

11 Haziran ve 12 Haziran 2015 tarihlerinde ‘Çocukların Gözünden ArkeoPark Afiş ve Seramik Sergisi’ düzenlenmiş ve eğitim programına katılan tüm çocukların afiş ve seramik çalışmaları sarnıcın açık ve kapalı kısımlarında sergilenmiştir. Serginin açılışını Çınar Mahallesi muhtarı Ayşem Möröy gerçekleştirmiştir.

Karne gününe kadar olan sürede tüm öğrenciler Küçükyalı ArkeoPark Kültürel Miras ve Arkeoloji eğitimlerini tamamlayarak Küçükyalı ArkeoPark Çocuk Kulübü logolu sertifikalarını almışlardır. 12 Haziran 2015 karne günü okullara gidilerek sertifikalarını almamış olan öğrencilere sertifikaları takdim edilmiştir.  18 Haziran 2015’te okullar tekrar ziyaret edilerek, bu defa bize bu süreçte verdikleri destekten ötürü öğretmenlere okul yöneticilerine teşekkür sertifikaları çerçeveli olarak takdim edilmiştir.

Küçükyalı ArkeoPark Çocuk Kulübü Çalışmaları
(11 Mayıs – 12 Haziran 2015)

Etkinliklere ev sahipliği yapmak ve kültürel miras ve arkeolojiye ilgi duyan çocuklar için bir buluşma noktası olmak üzere Küçükyalı ArkeoPark Çocuk Kulübü kurulmuştur.  Küçükyalı ArkeoPark’ta 2014 sonbahar sezonunda görülen küçük kirpi, Küçükyalı ArkeoPark Çocuk Kulübü’nün amblem ve logo tasarımına ilham vermiştir. Grafik tasarımcı olan Sarp Sözdinler logoyu ücretsiz olarak tasarlamıştır.

Küçükyalı ArkeoPark’ta yıl boyunca gerçekleştirilen eğitim faaliyetlerinin devamı niteliği taşıyan Küçükyalı ArkeoPark Çocuk Kulübü her Pazartesi üye çocukları bir araya getirmektedir.  Üyeler bu haftalık buluşmalarda kendi fikirlerini geliştirmektedir. Çocuk gazetesi çıkarmak, alanı tanıtıcı teaser videolar çekmek, çocuk kitaplığını zenginleştirmek için sanat eserleri üreterek, kaynak geliştirmek gibi fikirleri mevcuttur. Bu kapsamda toplantılara gelen öğrenciler sözlerini ve müziklerini kendilerinin düzenlediği bir ArkeoPark şarkısı üzerinde çalışmışlardır.

2015 Yaz Eğitim Programı

1 Temmuz 2015 – 31 Ağustos 2015 tarihleri arasında eğitim öğretim yılı süresince 2 aşamalı olarak uygulanan eğitim programı, bu defa 2 saatlik tek bir program olarak uygulanmıştır. Program aşağıdaki akışta gerçekleşmiştir.

1. Kültürel Miras ve Arkeoloji interaktif sunumu ve Modern Buluntular sergi gezisi
2. Küçükyalı ArkeoPark rehberli keşif turu
3. Mini kazı deneyimi

Yaz eğitim programında çeşitli sivil toplum kuruluşlarına ulaşılarak, İstanbul’daki ihtiyaç sahibi çocukların alana gelerek bu deneyimi yaşamaları hedeflenmiştir.  Yaz ayları süresince çeşitli vakıf, dernek ve yardım kuruluşlarından yaklaşık 130 çocuk etkinliğimize katılmıştır. Yaz aylarında yapılan etkinlikler sırasında Küçükyalı ArkeoPark 2015 Kazısı devam ettiği için çocuklar arkeologlarla tanışma ve sohbet etme şansını da yakalamışlardır.

Tüm eğitim çalışmaları sırasında, öğretmenler, sınıf anneleri, mahalle halkı ve gençlerin gönüllü desteği alanın ve genel olarak kültürel mirasın korunmasıyla ilgili faaliyetlerin yaygınlaşmasına katkı sağlamaktadır. Çocukların yaratıcılıklarına ve hayal güçlerine izin verildiği zaman etkin bir şekilde katılım sağlamaktadırlar. Bu alanın değerininin anlaşılması için çocuklar kilit bir rol oynamaktadırlar. Eğitim alan çocukların evlerinde Küçükyalı ArkeoPark’a dair konular konuşulmakta, ailelerin ilgisinin her geçen gün artmaktadır.

Geçmişten Geleceğe Miras: Küçükyalı ArkeoPark, Kültürel Miras Eğitim Kitapçığı

2014-2015 Eğitim ve Öğretim Yılı süresince uyguladığımız Kültürel Miras ve Arkeoloji eğitim programının kalıcı olmasını ve daha çok çocukla buluşmasını sağlayacak ‘GEÇMİŞTEN GELECEĞE MİRAS KÜÇÜKYALI ARKEOPARK’ başlıklı Kültürel Miras Eğitim Kitapçığı ArkeoPark Proje ekibi tarafından yayına hazırlanmıştır. ‘Geçmişten Geleceğe Miras: Küçükyalı ArkeoPark’ başlıklı eğitim kitapçığının Küçükyalı ArkeoPark’a olan ilgiyi daha da artıracağına inanıyoruz.

AÇEV Okuma Yazma Kursu

Ocak-Mayıs 2015 ayları arasında Küçükyalı ArkeoPark Proje Ofisi’nde 10 mahalleli kadının katılımı ve gönüllü öğretmen Güzin Çakır’ın eğitmenliğinde okuma-yazma kursu gerçekleştirilmiştir. Katılımcı grup zaman zaman Küçükyalı ArkeoParkı ziyaret ederek alanın doğal ve kültürel mirası hakkında bilgi sahibi olmakta ve farkındalık geliştirmiştir. Düzenli devam eden kurslara katılan 4 kadın süreç sonunda sertifika alamaya hak kazanmıştır.